Halk arasında kireçlenme olarak bilinen sağlık sorunu tıp dilinde “osteoartroz” ya da “artroz” olarak tanımlanır. Kemiklerin uçlarında bulunan kıkırdak yapının zaman içerisinde yaşlanmayla aşınması ve yıpranması ile ortaya çıkan kronik bir eklem hastalığıdır.
40 yaş ve üzeri kişilerde görülme sıklığı artar. Ayrıca ağır yük taşıma, istenmeyen günlük yaşam aktiviteleri, bedenin uzun süreli vibrasyona maruz kalması gibi durumlar osteoartroz’u (kireçlenmeyi) tetikler. Bedenimizdeki yük taşıyan eklemlerde kireçlenme şikayetleri daha sık görülür. Örneğin; kalça, diz, bel ve başparmak eklemleri gibi.
Kireçlenme Neden Oluşur?
Yaşın ilerlemesi, obezite, genetik yatkınlık ve ağır yükler taşımak risk faktörlerinin arasında yer alır. Kireçlenme (osteoartroz) yaşlanmanın doğal sonucudur. Kireçlenmenin yok olması tedavinin amacı değildir. Ancak beraberinde gelişen yan etkiler vardır. Fizyoterapi de amaç ağrısız, kuvvetli ve fonksiyonel bir yaşam sağlamaktır.
Kireçlenme Belirtileri Nelerdir?
Şikayetlerin başında eklemlerde hissedilen ağrı ve sertlik hissidir. Kireçlenmede iki önemli bulgu vardır. Bunlardan bir tanesi eklem uzun süre hareketsiz kaldığında kapanma ve halk tabiri ile donma eğilimi gösterir. Hareket esnek ve rahat değildir. Bir diğer bulgu gün sonunda yüklenmeye bağlı olarak artan ağrılardır.
Diğer Belirtiler;
- Hassasiyet
- Şişkinlik ( Ödem)
- Eklemlerden ses gelmesi ( Krepitasyon)
- Bazen ısı artışı
- Tutukluk hissi ve esneklik kaybı
- Eklem çevresinde deformite ve subluksasyonlar
- Cerrahi yöntemler
Kireçlenme Tedavi Yöntemleri
Kireçlenmede günümüzde çok çeşitli tedavi yöntemleri uygulanmaktadır. Bunlar;
- Medikal tedaviler
- Cerrahi tedaviler
- Beslenme
- Fizik tedavi rehabilitasyon
Fizyoterapi ve Rehabilitasyonda neler yapılır;
Ağrı kontrolü için; Elektroterapi yöntemlerinden TENS, sıcak ve soğuk uygulamalar, ultrason gibi işlemler ağrıyı kontrol altına almada destekleyici uygulamalardır. İlerlemiş düzeyde ki kireçlenmelerde bacak boyu eşitsizlikleri görülebilir. Bu gibi durumlarda tabanlık ve kanedyen desteği kullanılabilir.
Beslenmenin düzenlenmesi koruyucu bir yöntemdir. Son zamanlarda yapılan araştırmalarda alkali diyetlerin eklem yüzeylerinin korunması açısından destekleyici ve koruyucu bir tedavi yöntemi olduğu kabul edilmiştir.
Eklem hareketlerindeki donukluk ve kısıtlılık (limitasyon) için; Rom egzersizleri ve terapistin Manuel uyguladığı PNF teknikleri kullanılır.
Kas kuvvetindeki azalma için yapılacak olan kuvvetlendirme egzersizleri ile ekleme binen yüklerin kaslar yardımıyla azaltılması ve kişinin bağımsızlaştırılması asıl hedefimizdir.
Manuel terapi yöntemleri kas spazmlarında, eklemin hareket açıklığında kısıtlılık oluşan durumlarda ve fasianın gevşetilerek vücut bütünlüğünün sağlanmasında fizyoterapistin elleri ile yaptığı uygulama etkili yöntemlerden biridir.
Tüm uygulamalarda amaç kişinin ağrısız bir şekilde ve fonksiyonel olarak günlük yaşam aktivitelerini yapabilmesidir. Egzersizle şikayetlerin tekrar etmemesi ve ömür boyu konforlu yaşam sağlanması hedeflenir. Bilinçsiz yapılan egzersizler eklemlerde aşırı yüklenmelere neden olarak aşınmalara neden olabilir. Her insanın boyu, kilosu, cinsiyeti, yaşı, beslenmesi, gün içerisinde yaptığı aktiviteler farklı olduğu için egzersizlerinin de kendine özel olması gerekir. Size uygun egzersiz programınız ve kireçlenme şikayetleriniz için bir fizyoterapiste danışın.
Natal Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi