Boyun Düzleşmesi
Bir düzleşmeden bahsediyorsak eğer kavisin azalarak düzleşmeye doğru gidişinden bahsediyoruz demektir ve bu yazımızda boyun düzleşmesi nedir, neden kaynaklanır, nasıl teşhis edilir, tedavisi var mıdır, tedavi seçenekleri ve süresi nelerdir? sorularını da cevaplandırıyor olacağız.
Boyun Düzleşmesi Nedir ve Neden Kaynaklanır?
Bildiğimiz üzere kafamızın hemen altından başlayan, kuyruk sokumuna kadar devam eden kemik, aralarında diskler, içindeki omuruilik, yanlardan çıkan sinirler, bağ ve ligament dokularla destekli bir omurgamız bulunmaktadır. Omurga, insanda boyun, sırt ve bel bölgesinde iki tip kavisten oluşmaktadır. Boyundaki kavise “lordoz” denir ve ters C şeklinde bir kavistir. Sırttaki kavise “kifoz” denir ve C şekline haizdir. Bel bölgemiz ise yine ters C şeklinde bir görünümdedir. Bu omurganın doğal fizyolojik eğriliğidir. Herhangi bir nedenle bu eğriliklerin artması ve veya azalması omurgaya binen yükü arttırdığı gibi aynı zamanda ilgili bölgeye göre değişen çeşitli ağrı sinirlerde bası gibi istenmeyen şikayetlere yol açabilmektedir.
Boyundaki olması gereken ters C şeklindeki kavisin azalmasına, omurganın boyun bölgesinin düzleşmesine verilen isim “servical lordozda düzleşme” dir. İnsanoğlu iş yapma şeklini artık bedensel aktivitelerden masa başı çalışma şekline dönüştürdü. İnsanın da eklemlerden oluşan bir mekanizma olduğunu biliyoruz ve bu durumda da sağlıklı olabilmesinin en önemli ve temel koşulu hareket etmesi gerektiğidir. Oysa günümüzde hareket edebilmek için ekstra gayrete ihtiyacımız söz konusu ve birçok farklı nedenlerle bu her zaman mümkün olamıyor. Çok uzun saatler masa başında çalışmak veya mobil aygıtları kullanmak, omurganın istenmeyen pozisyonda uzun süreler sabit kalması, ergonomik olmayan masa sandalye kullanımı, hatta gastrointestinal sistem disfonksiyonları (gaz, şişkinlik) kadınlarda rahim ameliyatları sonrası ortaya çıkan facial gerginlik, kazalar, omurganın doğuştan olan hastalıkları, postür bozuklukları, yanlış yastık kullanımı gibi daha birçok nedenden dolayı servical düzleşme yani boyunda düzleşme meydana gelebilir.
Kliniğe hastalarımız genel olarak boyun, omuz kuşağı, sırt hatta bele kadar gelen yaygın kas ağrıları şikayetleri ile gelmektedir. Eğer omurlar arasındaki disklerde dejenerasyon da var ise ağrıya sebep verebilir. Kas spazmı nedeniyle bozulan mekanik yapı ve facianın gerilmesi ilgili alanda sinirlere bası yapabilir ve bu basıya bağlı kollarda uyuşma, yanma, karıncalanma gibi nörolojik şikayetlere, yaygın olarak baş ağrısına, gerilim tipi baş ağrılarının tetiklenmesine (çoğu zaman hasta migrenle karıştırabiliyor) kafayı taşımakta zorluk hissi, sırttaki taşınan yükün artmış algısı, boyun hareketlerinde kısıtlılık, gece uyku şikayetlerine sebebiyet verebilir. Ayrıca boyun fıtıkları, boyundaki tümörler de düzleşme yapabilir.
İlişkilerdeki sorunların ve yaşanan stresin boyun bölgesinde kas ağrılarına sebebiyet verdiği bilinmektedir.
Görüldüğü üzere bunlar fonksiyonel yaşama bağlı sorunların ortaya çıkardığı boyun düzleşmesinin birer sonuçlarıdır.
Boyun Düzleşmesi Nasıl Teşhis Edilir?
Her zaman söylediğimiz gibi teşhis için doğru klinik muayene şarttır. İyi bir değerlendirme, postür muayenesini, kas spazmının şiddet ve bölgesini, yumuşak doku gerginliğinin palpasyonla tespitini, nörolojik muayene ile sinir basısının olup olmadığını, hasta şikayetlerinin analizini, tetikleyen gastrointestinal sorunların varlığını, geçirdiği ameliyatları, günlük yaşam rutinlerini kapsar.
Çoğu zaman boyundaki düzleşme tanısı sadece klinik değerlendirme ile konur, ancak eğer kas ağrılarının yanında özellikle nörolojik belirtiler varsa manyetik rözanans, tomogrofi, xr gibi görüntüleme sistemlerinden yararlanılır. Eğer sinirdeki harabiyet belli bir seviyede ise EMG dediğimiz özel bir yöntem de kullanılmaktadır.
Boyun Düzleşmesi Tedavisi
Söyleyebiliriz ki fonksiyon bozukluklarına bağlı boyun düzleşmesi ve şikayetleri çok kısa bir sürede ve etkili olarak tedavi edilebilmektedir. Burada esas konu boyun düzleşmesine sebebiyet veren durumların ortadan kaldırılmasına yönelik gayret ve eliminasyondur.
Her geçen gün değerinin daha iyi anlaşıldığı hastalarımıza gereken zamanı vermek ve onu dikkatle dinleyip doğru sorgulama yöntemi aslında tedavinin yarısıdır.
Eliminasyon, şikâyete sebep olan faktörlerin ortadan kaldırılması olarak anlaşılmalıdır, örneğin ergonomik masa, sandalye, hareketsiz yaşamın dönüştürülmesi, uygun yastık kullanımı gibi. Tümörleri veya doğuştan gelen bazı hastalıklar için aynı şeyi söylemek güç olabilir çünkü buradaki tedavi cerrahidir. Beyin cerrahları, ortopedistler bazen bir arada multiple ekip çalışması ile tedaviye gidebilirler.
Çok önemli olan ve göz ardı edilen bir konu da mide şikayetlerinin tamamen ortadan kaldırılmasıdır. Gaz ve diğer sorunları olan hastalarımıza boyun ağrılarını, kas spazmını ve buna bağlı boyun düzleşmesi sorunlarını hangi yöntemi kullanırsak kullanalım tamamen iyileştirmemiz mümkün olmamaktadır. Bu süreçte sadece semptomatik tedavi uygulanabilir.
Faktörleri elimine ettikten sonra fizik tedaviden fazlasıyla destek alabiliriz. Çeşitli ısı ajanlarının bazen sıcak bazen soğuk kullanımı olabilir. Unutulmamalıdır ki hiçbir hasta diğeri ile aynı değildir ve herkese aynı tedavi yöntemi uygulanmamalıdır. Teşhise istinaden birine sıcak uygulama yapılırken diğerine soğuk uygulama yapılabilir. Çeşitli elektroterapik ajanlar da kullanılabilir, bazen traksiyon iyi gelir ama mutlaka etkisini gördüğümüz nazik bir manuel terapi boyun düzleşmesinde olmazsa olmazımızdır.
Destek aldığımız ajanımız medical ilaçlar, ağrı kesiciler ve/veya antienflamatuar dediğimiz ilaçlardır. Bazen B vitamini gibi önemli vitaminlerden de destek alırız.
Çok önemli yeri ve etkisi olan, elimizdeki en değerli diğer silahımız tabi ki egzersizlerdir. Eğer omurganın bozulan kavisinden bahsediyorsak omurgaya yönelik egzersizin yapılmamış olması, tedavi için neredeyse hiçbir şey yapmamakla aynı anlama gelmektedir. Burada da akla şu soru gelmelidir. Bu egzersizleri size kim verecek ve kim takip edecek?
Herkes için aynı reçetelendirilmiş egzersiz programı doğru bir yaklaşım değildir ve asla önermemekteyiz. Vücut bio mekaniğini bilen uzmanların önerisi ile egzersizler yapılmalıdır. Ayrıca Psikososyal yaşam ve uyku düzeni de gözden geçirilerek tedaviye katkı sağlamaktayız.
Boyun Düzleşmesi Tedavi Süresi
Burada tedavi süresi için kesin bir bilgi paylaşmak maalesef mümkün değildir. Çünkü süreyi etkileyen farklı değişkenler söz konusudur. Yirmili yaşlardaki birinde oluşmuş boyun düzleşmesi ile atmışlı yaşlardaki aynı sorun aynı tedavi sürecini ve süresini kapsamaz. Ancak genel olarak etkili bir tedavide şikayetler ilk bir hafta ile on gün içinde geçmektedir. Omurgadaki düzleşmede anatomik yapı süreyi etkilemektedir. Ne kadar zamandır şikayetlerin olduğu, kronik mi yoksa akut mu olduğu, yeni bir olayın mı gündemimizde olduğu da tedavi sürecine etki eden faktörlerdendir.
Şunu da belirtmek isteriz ki boyun düzleşmesine bağlı şikayetler genelde göz ardı edilir ve bu ağrılar zamanla normalmiş gibi algılanabilir. İşte bu durum hastayı kronik ağrı sendromuna kadar götürürken tedavi daha da zorlaşır ve ekonomik, zamansal ve sonuç açısından tedavi olumsuz etkilenir. Bu nedenle nerede ve nasıl çalışıyor olursanız olun özellikle masa başında çalışıyor iseniz boyun ve omuz kuşağı sırt ağrıları kaderiniz olmamalıdır.
Omurga eğriliğinizin yerinde olduğu, doğru postürlü, ağrısız, sağlıklı ve yaşam kalitenizin yüksek seyrettiği bir ömür dileriz.
Yazımızın faydalı olması dileğiyle. Boyun düzleşmesi konusu hakkında detaylı bilgi için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Sağlık ve sevgi ile kalınız.
Natal Fizik tedavi ve Rehabilitasyon